GÜNCEL

Dört kentte kay�plar için eylem

HABER MERKEZ�
15 �ubat 2025 Cumartesi

Kay�p yak�nlar� bu haftada da gözalt�nda kaybedilen sevdiklerinin ak�betinin aç�klanmas�n� istedi.

Diyarbak�r, Batman, �zmir ve Hakkari'de bir araya gelen �HD ve kay�p yak�nlar� gözalt�nda kaybedilenlerin ak�betinin aç�klanmas�n� istedi. Kentlerde yap�lan eylemlerde ayr�ca Kürt sorunun demokratik çözümü için devletin ad�m atmas� istendi.

D�YARBAKIR
�nsan Haklar� Derne�i (�HD) Diyarbak�r �ubesi ve kay�p yak�nlar� "Kay�plar bulunsun, failler yarg�lans�n" �iar�yla düzenledikleri eylemlerinin 836. haftas�nda da bir araya geldi. Diyarbak�r'�n Ba�lar ilçesinde bulunan Ko�uyolu Park�ndaki Ya�am Hakk� An�t� önünde bir araya gelenler kaybedilen ve katledilenlerin foto�raflar�n�n yer ald�� pankart ta��d�. Bu haftaki eylemde 20 �ubat 1994 y�l�nda Kulp ilçesinde gözalt�nda kaybedilen Mehmet Mehdi Akdeniz'in ak�beti soruldu.

B�RDAL: SÜREC�N ADI KONULMALI
�HD Onursal Genel Ba�kan Ak�n Birdal, �mral� ve devlet aras�ndaki görü�meye i�aret ederek "Bu sürecin öncelikli olarak ad� konulmal�. Bugüne de�in Kürt sorununun demokratik bar��ç�l çözümüne ili�kin yakla��k 30-35 y�ld�r çok önemli f�rsatlar yarat�ld� ama ne yaz�k ki o f�rsatlar hep heba edildi. En son 2013-15 y�llar� aras�nda bir diyalog ve müzakere süreci ba�lat�ld�. Hepimiz o sürecin bar��la sonuçlanaca��n� hayal etmi�tik. Ne yaz�k ki olmad�" hat�rlatmas�nda bulundu. Kürt sorununun çözümüne dair görü�meler sürerken, kayyum atanmas�n� ele�tiren Birdal, "Haber alma hakk�m�z�n sürdürücüleri özgür bas�n temsilcileri gözalt�na al�n�p, tutukland�. Bir tak�m a��r insan hakk� ihlalleri ya�and�. Ku�kusuz bunlar süreçte çeli�kili oldu. Önce bar�� dilini kullanmak gerekiyor. Bir daha kay�plar�n ve i�kencelerin ya�anmamas� için geçmi�in sorgulanmas� gerekiyor" dedi.

'ASKERLER TARAFINDAN DI�ARI ÇIKMAYA ZORLANIR'
�HD Kay�p Komisyonu üyesi Avukat Berfin Elçi, Mehmet Mehdi Akdeniz'in nas�l kaybedildi�ini �öyle aktard�: "20 �ubat 1994 tarihinde saat 14.30 s�ralar�nda Kulp �lçe Jandarma Komutanl��na ba�l� askerler taraf�ndan, Akdeniz ailesinin ikamet etti�i Diyarbak�r'�n Kulp ilçesinde Karaorman köyüne tahminen 200 civar�nda asker taraf�ndan bask�n düzenlenir. Askerlerin bir k�sm� köyün çevresinde beklerken, di�er bir k�sm� da köyün içerisinde girer. Askerler köylülerden yiyecek ister. Köy yakma ve bo�altma olaylar�n�n yo�un ya�and�� y�llar olmas� nedeniyle, köylüler korktuklar� için askerlerin isteklerine uymak zorunda kal�r. Bu nedenle askerlerin istekleri yerine getirilir. Bask�n esnas�nda hanelerde bulunan insanlar, askerler taraf�ndan d��ar�ya ç�kmaya zorlan�r.

'DARP ED�L�P, GÖZALTINA ALINDI'
"22 ya��ndaki Mehmet Mehdi Akdeniz de köye ba�l� Sesveren mezras� camisinde bulundu�u s�rada al�n�p, köye getirilir. Askerler, kad�n, çocuk, ya�l� ayr�m� yap�lmaks�z�n tüm köylüleri köy meydan�nda toplar. Evler askerlerce ate�e verilir. Bir asker, elindeki kâ��ttan 6 ki�inin ismini okur. �simleri okunan 18 ya��ndaki �rfan Akdeniz, 22 ya��ndaki Mehmet Mehdi Akdeniz, 22 ya��ndaki Ziya Çiçek, 35 ya��ndaki Faik Akdeniz, 35 ya��ndaki Mehmet �irin Allahverdi, 40 ya��ndaki Halit Akdeniz tüm köylülerin gözlerin önünde askerler taraf�ndan �iddete maruz kal�r. Daha sonra köydeki evlerinden birisinin arkas�na götürülerek, kalabal�ktan uzakla�t�r�l�rlar. Köy bask�n�ndan iki saat sonra askerler 6 ki�iye de yanlar�na alarak, bir buçuk kilometre mesafede olan kom�u bir mezra da bulunan araçlara binerek, Kulp ilçesine gider. Gözalt�na al�nan 6 ki�iden Halit, �rfan, Mehmet �irin ve Ziya 18 gün sonra serbest b�rak�l�r. Gözalt�nda bulunduklar� s�rada aileleri ba�ka köylere göç ettikleri için, serbest b�rak�lan 4 ki�i ailelerinin göç ettikleri köylere gider. Ancak Çiçek, serbest b�rak�ld��nda askere gönderilir. Gözalt�ndan ç�kan ki�iler, 5 gün boyunca Mehmet Mehdi Akdeniz ile Kulp �lçe Jandarma Komutanl��'nda birlikte tutulduklar�n� ve kendilerine yo�un bir �ekilde i�kence ve kötü muamelede bulunuldu�unu anlat�rlar ve 5 gün sonra Silvan �lçe Jandarma Komutanl��'na götürülen Mehdi Akdeniz'i bir daha görmediklerini belirtirler. 6 ki�iden Faik Akdeniz ise tutuklanarak, Diyarbak�r E Tipi Kapal� Cezaevine götürülür. Tan�k beyan�na göre; Silvan �lçe Jandarma Komutanl��'nda tutulan Akdeniz, bir hafta tutulduktan sonra Diyarbak�r �l Jandarma Komutanl��'na götürülür.

"Yine tan�k beyan�na göre; Akdeniz Diyarbak�r �l Jandarma Komutanl��'nda gözalt�nda kaybedilen Kuddusi Ad�güzel ve Mirza Ate� ile birlikte görülür. Bu tarihten sonra Akdeniz hakk�nda bir daha haber al�namaz. Ailesi, Diyarbak�r Devlet Güvenlik Mahkemesi'ne çe�itli zamanlarda ba�vurularda bulunur. Verilen dilekçelere genellikle yaz�l� yan�t verilmez. Ancak 11 May�s 1994 tarihinde dilekçelerinden birine verilen yaz�l� yan�tta 'Gözetim kay�tlar�m�z�n tetkikinde ismine rastlan�lmam��t�r' denir. Onlarca insan�n gözü önünde gözalt�na al�nmas�na ra�men gözalt�na al�nd�� reddedilir. Akdeniz ailesinin bundan sonraki tüm ba�vurular� sonuçsuz kal�r. �ç hukukta bir sonuca varamayan Akdeniz ailesi A�HM' e ba�vurur ve ihlal karar� al�r."

BATMAN
Batman'da �HD ve kay�p yak�nlar�, eylemlerinin 672. haftas�nda Gülistan Caddesindeki �nsan Haklar� An�t� önünde bir araya geldi. "Kay�plar bulunsun, failler yarg�lans�n" pankart�n�n aç�ld�� eylemde, kay�plar�n foto�raflar� ta��nd�.

Bu haftaki eylemde 20 �ubat 1994 tarihinde �stanbul'un Bak�rköy ilçesinde gözalt�nda kaybedilen Cüneyt Ayd�nlar'�n ak�beti soruldu. Ayd�nlar'�n hikâyesini �HD Batman �ube Yöneticisi Rezan Baytar okudu. Baytar, �u ifadeleri kulland�: "Cüneyt Ayd�nlar, 90'lar�n ba��nda Amed'deki ailesinin yan�ndan üniversite e�itimi için �stanbul'a gitti. �stanbul Üniversitesi �ktisat Fakültesi üçüncü s�n�f ö�rencisiyken 20 �ubat 1994 tarihinde bir arkada�� ile bulu�mak için Bak�rköy/�ncirli'de bulunan Ömür Dura��'na gitti. Burada Terörle Mücadele polisleri taraf�ndan bir operasyon kapsam�nda gözalt�na al�nd�. Bu operasyonda gözalt�na al�nan 14 ki�i gibi Cüneyt de Gayrettepe'deki �stanbul Emniyet Müdürlü�ü'ne götürüldü. Yedi gün kay�t d�� gözalt�nda tutulduktan sonra 27 �ubat 1994 tarihinde gözalt� kayd� yap�ld�. 28 �ubat 1994 tarihinde ak�am saatlerinde, TEM'de görevli polisler Cüneyt'i Beyo�lu Çukurcuma Kadirler Yoku�u'na götürdü. Mahalle sakinleri otuz kadar polis e�li�inde elleri kelepçeli olarak getirilen Cüneyt'in kanlar içinde oldu�unu, bir baca��n�n k�r�k oldu�unu ve ayakta duramad��n� gördüler. Polisler, mahalle sakinlerinin yürüyemez halde oldu�unu söyledikleri Cüneyt'in yer gösterme esnas�nda 'Dur' ihtar�na uymayarak kaçt��na ve arkas�ndan ko�malar�na ra�men yakalanamay�p, firar etti�ine dair bir tutanak düzenlediler.

'ÖLMEYE HAZIR MISIN'
"Cüneyt Ayd�nlar ile birlikte gözalt�nda tutulan 14 ki�i tutuklan�p hapishaneye gönderildi. Bu ki�iler 17 Mart 1994 tarihinde avukatlar� arac�l��yla kamuoyuna yapt�klar� aç�klamada, Cüneyt Ayd�nlar'�n 20 �ubat 1994 tarihinde gözalt�na al�nd��n� ve onu 2 Mart 1994 tarihine kadar gözalt�nda gördüklerini söylediler. A��r i�kence gören Cüneyt'in 2 Mart 1994 tarihinde, kendisine 'Ölmeye haz�r m�s�n? Ölmeye gidiyorsun!' diyen alt� polis taraf�ndan sürüklenerek, bulundu�u hücreden ç�kar�ld��n� ve kendisini bir daha görmediklerini aç�klad�lar. Ailenin ba�vurusu üzerine �HD avukatlar� olay� ara�t�rd� ve 25 Mart 1994 tarihinde �HD �stanbul �ubesi bir bas�n aç�klamas� yaparak TEM �ubesinin gözalt�na ald��n� kabul etti�i Cüneyt Ayd�nlar'� kaybetti�ini duyurdu ve �çi�leri Bakanl�� taraf�ndan konuyla ilgili aç�klama yap�lmas�n� talep etti. Ailenin ve �HD'nin tüm giri�imleri sonuçsuz kald�. �stanbul Emniyet Müdürlü�ü polislerin beyan� d��nda hiçbir dayana�� olmayan 'Cüneyt Ayd�nlar'�n yer gösterme esnas�nda ellerinden kaçt��' iddias�n� sürdürdü. Cumhuriyet savc�s� olay� soru�turmak yerine polisin firar senaryosunu esas alarak; Cüneyt hakk�nda yakalama karar� ç�kard�. Hâkim, polislerin ifadelerini esas alarak haklar�nda beraat karar� verdi. Cumhuriyet savc�s� zaman a��m�n� gerekçe gösterip �üpheliler hakk�nda kovu�turma yap�lmas�na yer olmad��na karar verdi."

�ZM�R
�HD �zmir �ubesi, iki haftada bir düzenledi�i, "Kay�plar bulunsun, failler yarg�lans�n" eylemini Konak ilçesindeki eski Sümerbank önünde yapt�. Çok say�da ki�inin kat�ld�� eylemde, 'Kay�plar vicdand�r, sahip ç�k" ve "Failler belli kay�plar nerede" pankartlar� aç�ld�. Bu haftaki eylemde 23 �ubat 1995'te �zmir'in Bornova ilçesi Özkanlar Asayi� �ubesi'nde giderek verdi�i bir ifadenin ard�ndan kendisinden haber al�namayan Murat Y�ld�z'�n ak�beti soruldu.

Y�ld�z'�n hikayesini �HD �zmir �ubesi E�ba�kan� Zilan Gümü� aktard�. Gümü�, �unlar� söyledi: "Murat Y�ld�z �zmir'de annesi ile birlikte ya��yordu. Bir kafede otururken ç�kan tart��mada silahla havaya ate� ederek olay yerinden uzakla�t�� için polis taraf�ndan aranmaya ba�lad�. Annesi Hanife Y�ld�z'� karakola götüren polisler 'Murat hemen gelip teslim olursa ifade vererek serbest kalacak. Bunun üzerine 23 �ubat 1995 tarihinde Murat Y�ld�z, avukat�, kuzeni ve annesi ile birlikte, �zmir Bornova Özkanlar Asayi� �ubesi'ne giderek Komiser Ramazan Kaya ile polis memuru Tahir �erbetçi'ye teslim oldu. Aradan 3 gün geçmesine ra�men Murat eve dönmeyince anne Hanife Y�ld�z, Bornova Özkanlar Asayi� �ubesi'ne gitti ancak sorular�na net yan�tlar alamad�. Çeli�kili aç�klamalar kar��s�nda Hanife Y�ld�z �srar�n� sürdürünce yetkililer, Murat'�n emniyette verdi�i ifadesinde silah� �stanbul Kartal'da saklad��n� söyledi�i için onu polisler Tahir �erbetçi ve �ah �smail Öztürk nezaretinde �stanbul'a gönderdiklerini, yolda Murat'�n feribottan denize atlayarak kaçt��n� ve tüm aramalara ra�men bulunamad��n� iddia ettiler. Anne Hanife Y�ld�z'�n 'O�lum kendi iste�iyle teslim oldu. Hapis cezas�n� bile gerektirmeyen bir suç isnad� kar��s�nda neden kaçs�n' diye sordu. Hanife Y�ld�z'�n tek çocu�u Murat'tan bir daha haber al�namad�."

"Anne Hanife Y�ld�z'�n Bornova ve Gebze Cumhuriyet Ba�savc�l�klar�na ba�vurdu�unu söyleyen Gümü�, hukuki sürece dair �u bilgileri payla�t�: "Gebze 2. Asliye Ceza Mahkemesi, be� y�l süren yarg�lama sonucunda Murat Y�ld�z'�n feribottan atlad��n� gören tan�k olmamas�na ra�men san�k polislerin beyan�n� esas ald� ve onlara sadece görevi ihmalden o günün paras�yla 1 lira 18 kuru� ceza verdi. Ayn� mahkeme 2007 y�l�nda da polislerin görevi ihmalden ald�� ceza ile ilgili davan�n bütün sonuçlar�yla ortadan kald�r�lmas�na karar verdi. �HD avukat� Gülseren Yoleri, 2015 y�l�nda Gebze Cumhuriyet Ba�savc�l��'na ba�vurarak Murat Y�ld�z için yeniden soru�turma aç�lmas�n� talep etti. Aç�lan soru�turma iki y�l sonra takipsizlikle sonuçland�. Takipsizlik karar�na yap�lan ba�vuru da reddedildi. Dava Anayasa Mahkemesi'ne ta��nd�."

HAKKAR�
Hakkari'nin Yüksekova ilçesinde bulunan Sanat Sokakta bu haftada kay�p yak�nlar� bir araya geldi. Murat Y�ld�z'�n ak�betinin soruldu�u Hakkari'deki eylemde, "Kay�plar bulunsun failler yarg�lans�n" pankart� aç�ld�. Bas�n metnini okuyan Eren Bask�n, "Yarg�n�n ya�am�na bir lira 18 kuru� biçti�i, annesinin tek evlad� Murat Y�ld�z için adalet istiyoruz" dedi.

Dört kentte kay�plar için eylem

�lgili Haberler