GÜNCEL

Depremin y�ldönümünde pek çok kentte ihmaller s�raland�

HABER MERKEZ�
5 �ubat 2025 Çar�amba

Mara� merkezli deprem katliam�n�n y�ldönümünde pek çok kentte aç�klama yapan �HD, depremde ya�anan ihmalleri ve sorumlulara dönük cezas�zl�k politikalar�n� hat�rlatarak, mücadelenin sürece�ini vurgulad�.

�nsan Haklar� Derne�i (�HD), 6 �ubat Mara� merkezli deprem katliam�n�n y�ldönümünde birçok kentte bas�n aç�klamas� düzenledi.

�STANBUL
�HD �stanbul �ubesi, Beyo�lu'nda bulunan �ube binas�nda deprem katliam�na ili�kin bas�n aç�klamas� gerçekle�tirdi. Bas�n aç�klamas�n�, �HD �stanbul �ube Sekreteri Oya Ersoy okudu.

6 �ubat depreminin ard�ndan ya�anan hak ihlalleri ve yetersizliklerin önemli bir boyutunun cezas�zl�k sorunu oldu�unu vurgulayan Ersoy, “Deprem öncesi yap�sal denetimlerin eksikli�i, mevzuata ayk�r� yap�la�ma ve ruhsats�z binalar�n varl��, bu felaketin boyutlar�n� art�rm��t�r. Ancak aradan geçen iki y�la ra�men, bu sorunlara yol açan ki�iler, kurumlar ve kamu görevlileri hakk�nda etkin ve kapsaml� bir soru�turma yürütülmemi�tir. Aç�lan s�n�rl� say�da dava ise ya yava� ilerlemekte ya da delil yetersizli�i gibi gerekçelerle sonuçsuz kalmaktad�r" dedi.

Ersoy, devletin ve ilgili kurumlar�n denetim eksiklikleri ve afet sonras� süreçte yapt�klar� hatalardan kaynaklanan sorumluluklardan kaçarak, hesap vermedi�ini söyledi.

�ZM�R
�HD �zmir �ubesi, dernek binas�nda demokratik kitle örgütlerinin kat�l�m� ile bas�n toplant�s� düzenledi.

�HD �zmir �ubesi Yöneticisi Ahmet Çiçek, depremzedelerin bar�nma, sa�l�k ve e�itim gibi temel ya�amsal ihtiyaçlar�n halen kar��lanmad��n� ifade etti. Depremin toplumsal e�itsizlikleri ve hak ihlallerini daha da belirgin hale getirdi�ini vurgulayan Çiçek, "Suriyeli mülteciler ayr�mc�l�k ve ötekile�tirme ile kar�� kar��ya kal�rken, kad�nlar ve LGBT�+ bireyler de bar�nma, istihdam ve güvenlik alanlar�nda ciddi hak ihlalleri ya�amaktad�r. LGBT�+ bireyler, çad�r ve konteyner alanlar�nda d��lanma ve �iddet riskiyle mücadele ediyor. Ayr�ca, acele kamula�t�rma süreçlerinde ya�anan hak ihlalleri, mülk sahiplerinin ma�duriyetini art�rm��, tazminatlar�n piyasa de�erinin alt�nda olmas� ciddi ele�tirilere yol açm��t�r. Gerekli tedbirler al�nmadan, kontrolsüz �ekilde ba�lat�lan enkaz kald�rma çal��malar� halk sa�l��n� tehlikeye atmaya devam ediyor" ifadelerini kulland�.

ANTAKYA
�HD Antakya �ubesi dernek binas� önünde aç�klama yapt�. Depremde ya�am�n� yitirenlerin an�ld�� aç�klamada konu�an �HD Hatay �ubesi E�ba�kan� Mürsel Tonguç Salmano�lu depremin üzerinden 2 y�l geçmesine ra�men hak ihlallerinin ve ma�duriyetlerin sürdü�ünü söyledi. Salmano�lu, milyonlarca insan�n hâlâ temel ihtiyaçlar�n� kar��lamakta, bar�nmakta güçlük çekti�ini vurgulad�.

�SKENDERUN
�HD �skenderun �ubesi dernek binas� önünde, depremde ya�am�n� yitirenleri and�. �HD �skenderun �ubesi E�ba�kan� Ayten K�l�nç, depremle ilgili yürütülen soru�turmalarda kamu görevlilerinin hala yarg�lanmad��na dikkati çekerek, "Süren hak ihlallerinin son bulmas� ve cezas�zl��n son bulup adaletin sa�lanmas� için mücadelemizi sürdürece�imizi bir kez daha hat�rlat�yoruz" dedi.

ADANA
�HD Adana �ubesi, dernek binas�nda ya�am�n� yitirenleri and�. �HD �ube Yöneticisi Ya�ar Göko�lu, "Asgari ya�am �artlar�ndan uzak, hijyenin sa�lanamad��, altyap�s� yetersiz konteyner kentlerde, depremzedeler her gün yeniden ma�dur oluyor. Yap�m� planlanan kal�c� konut projelerinin büyük bir k�sm� tamamlanmad�. Teslim edilen konutlar ise uluslararas� standartlara uygun de�il. Ayr�ca kira yard�mlar� yetersiz. Birçok aile, geçim s�k�nt�s� içinde. Depremden etkilenen bölgelerde sa�l�k ve e�itim hizmetlerindeki eksiklikler hala sürüyor. Sa�l�k tesislerinin büyük bir k�sm� ya kullan�lamaz halde ya da yetersiz. Büyük bir travma ya�anan bölge halk�n�n psikolojik destek ihtiyac�n�n kar��lanmamas� özellikle çocuklar� ve hassas gruplar� ciddi �ekilde etkiledi. Ö�renciler konteyner s�n�flarda e�itime devam etmek zorunda kalm��t�r" diye konu�tu.

ANKARA
�HD Ankara �ubesi, 6 �ubat 2023 tarihinde Mara� merkezli meydana gelen ve 11 kenti etkileyen depremler y�ldönümü dolay�s�yla dernek binas�nda bas�n toplant�s� düzenledi. Toplant�n�n yap�ld�� salona, "6 �ubat Depremi'nin 2'nci y�l�nda hak ihlalleri ve ma�duriyetler sürüyor" pankart� as�ld�.

�HD Afet ve Ekoloji Komisyonu üyesi Tanju Gündüzalp, "Denetimsizlik ve al�nmayan önlemler nedeniyle resmi verilere göre, 50 bini a�k�n insan ya�am�n� yitirdi, 100 bini a�k�n ki�i yaraland�. Hala yak�nlar�ndan haber alamayanlar var. Y�k�lan ve oturulamaz hale gelen binalar nedeniyle iki milyonu a�k�n insan bar�nma sorunu ya�ad�. Y�k�lan ve hasar gören sadece binalar olmad�. Kentlerin tarihi, kültürü de büyük bir y�k�ma u�rad�" diye belirtti.

�HD E� Genel Ba�kan� Hüseyin Küçükbalaban ise, �unlar� belirtti: "Sorumsuzlu�un ve denetimsizli�in yol açt�� sonuçlar� Mara� depremlerinde gördük. Bu konudaki ayn� sorumsuzlu�u, denetimsizli�i ve duyars�zl�� Bolu'da ya�anan yang�n facias�nda da gördük. Depremde sadece Hatay'da 690 bin insan ma�dur oldu ancak sadece 20 bin idari dava aç�ld�. Osmaniye'de eski belediye ba�kan� hakk�nda aç�lan dava d��nda hiçbir belediye ba�kan�, Çevre ve �ehircilik Bakanl��na ba�l� birimler ya da ba�ka resmi kurumlardan hiçbir sorumlu bulunmad�. Bu da devletin cezas�zl�k politikas�n�n bu alanda da devam etti�ini gösteriyor."

ANTEP
�HD Antep �ubesi, dernek binas�nda aç�klama yapt�. Halklar�n E�itlik ve Demokrasi Partisi (DEM Parti), Ezilenlerin Sosyalist Partisi (ESP), Demokratik Bölgeler Partisi (DBP), Türkiye ��çi Partisi (T�P), 78'liler Giri�imi, Özgürlük �çin Hukukçular Derne�i (ÖHD) yöneticilerinin de kat�ld�� toplant�da konu�an �HD Antep �ube Yöneticisi Hur�it Besle, "Önceli�i insan ve do�a de�il, rant olan politikalar�n, nas�l büyük bir insani felakete yol açabilece�ini 6 �ubat depremlerinde hep birlikte ya�ad�k" dedi.

Yap�lan aç�klamalarda, at�lmas� gereken ad�mlar, beklentiler ve öneriler �öyle s�raland�:
🔹"�hmali bulunan kamu görevlileri, müteahhitler ve denetim sorumlular� hakk�nda �effaf, etkin ve ba��ms�z yarg� süreçleri i�letilmeli; adaletin sa�lanmas� için cezai yapt�r�mlar gecikmeksizin uygulanmal�.
🔹Karar alma, kaynaklar�n da��t�m� ve yeniden in�a süreçleri halk�n, sivil toplumun ve uzmanlar�n kat�l�m�na ve denetimine aç�k hale getirilmeli.
🔹Depremzedelerin güvenli, eri�ilebilir ve insan onuruna uygun bar�nma ko�ullar�na eri�imi sa�lanmal�, geçici konutlar yerine kal�c� çözümler bir an önce hayata geçirilmeli.
🔹Enkaz kald�rma çal��malar�nda, ba�ta asbest olmak üzere zararl� maddelerin çevreye ve halk sa�l��na etkilerini önleyecek uluslararas� standartlar uygulanmal�d�r.
🔹Yeniden in�a süreçlerinde tar�m alanlar�, meralar ve ormanlar imara aç�lmamal�; do�ay� koruyan, sürdürülebilir ve çevre dostu planlama esas al�nmal�d�r.
🔹Afet e�itimi ve risk azaltma programlar� yayg�nla�t�r�lmal�, özellikle yerel yönetimlerin kapasitesi güçlendirilmeli.
🔹Ya�anan travmayla ba� edebilmek ad�na ücretsiz ve eri�ilebilir psikososyal destek hizmetleri sa�lanmal�.
🔹Afet sonras� süreçlerde kad�nlar, çocuklar, engelliler ve di�er k�r�lgan gruplar�n özel ihtiyaçlar� gözetilmeli; toplumsal cinsiyet e�itli�ini temel alan politikalar uygulanmal�d�r.
🔹�klim de�i�ikli�inin etkilerini azaltmak için afet risk yönetimi politikalar� geli�tirilerek uzun vadeli çevresel planlar yap�lmal�; afetlere dayan�kl� kentle�me modelleri hayata geçirilmelidir."

Depremin y�ldönümünde pek çok kentte ihmaller s�raland�

�lgili Haberler