18 Eylül 2025 Perşembe

Fransa'da hükümetin kemer sıkma politikalarına karşı yüz binler grevde

Fransa genelinde kamu harcamalarındaki kesintilere tepki gösteren yüz binlerce kişi sokaklara döküldü. Ulaşım ve eğitim sektörleri büyük ölçüde dururken, hükümete karşı öfke büyüyor.

Fransa'da hükümetin uygulamaya koyduğu 44 milyar avroluk kemer sıkma planı, ülke genelinde kitlesel eylemlere neden oldu. 18 Eylül'de düzenlenen genel grevde yüz binlerce işçi, öğretmen, sağlık çalışanı ve öğrenci, sekiz büyük sendikanın çağrısıyla alanları doldurdu. Gösteriler sırasında 230'dan fazla noktada protesto düzenlenirken, Paris başta olmak üzere pek çok şehirde ulaşım felç oldu, eğitim faaliyetleri ise neredeyse durma noktasına geldi.

Yeni Başbakan Sébastien Lecornu'nun duyurduğu ekonomik reformlar arasında işsizlik ödeneğinde kesintiler, emeklilik maaşlarının reel olarak azaltılması ve sağlık harcamalarının vatandaşın cebinden karşılanması gibi maddeler yer alıyor. Bu adımlar, sendikalar tarafından "sosyal devletin ortadan kaldırılması" olarak tanımlanıyor.

Paris'te yalnızca sabah saatlerinde 800 bin kişi sokaklara dökülürken, ülke genelinde düzenlenen 250'yi aşkın mitinge toplamda 1 milyona yakın kişinin katıldığı tahmin ediliyor. İçişleri Bakanlığı'nın tahminleri ise katılımın 600 ila 900 bin arasında olduğu yönünde.

HAYAT DURMA NOKTASINDA
Eylemler nedeniyle başkent Paris'te metro hatları sınırlı hizmet verdi, banliyö trenleri düşük kapasiteyle çalıştı. Ulusal demiryolu şirketi SNCF, yüksek hızlı trenlerin büyük ölçüde çalıştığını ancak yerel hatların yaklaşık yüzde 40'ının hizmet dışı kaldığını açıkladı. Eğitimde ise sendikalar, ilkokullarda üçte bir, ortaokul ve liselerde ise öğretmenlerin yaklaşık yarısının greve katıldığını duyurdu.

Sağlık sektöründe planlanan 5 milyar avroluk bütçe kesintisi hastanelerde ciddi endişe yaratırken, kültür alanındaki bütçe daralmaları da protesto edilen konular arasında yer aldı. Sanat kurumlarının ve kültürel projelerin finansmanının azaltılması, kültür emekçilerinin de greve destek vermesine yol açtı.

SENDİKAL CEPHEDE BİRLİK 
Fransa'nın en büyük işçi sendikaları CGT, CFDT, FO, Unsa, Solidaires ve diğer konfederasyonlar, ilk kez bu denli geniş bir birliktelikle hareket etti. Genellikle mücadeleci söylemleriyle öne çıkan CGT ile sosyal diyalog geleneğini benimseyen CFDT'nin aynı safta yer alması, eylemlerin büyüklüğüne dair ipuçları verdi.

CGT Genel Sekreteri Sophie Binet, Başbakan Lecornu ile yaptığı görüşmenin ardından, hükümete 20 üzerinden sadece 1 puan vererek, emekçilerin taleplerinin dikkate alınmadığını belirtti. CFDT lideri Marylise Léon ise, "Her zamankinden daha kararlıyız" diyerek, mücadelenin devam edeceğini ifade etti.

MACRON VE BAYROU HEDEFTE
Göstericiler, kesinti politikalarının mimarı olarak gördükleri Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron'a tepkili. Her ne kadar geçtiğimiz aylarda Başbakan François Bayrou istifa etmiş olsa da, onun çizdiği ekonomik rota hâlâ yürürlükte. Sendikalar, "Sadece hükümet değişti, politikalar aynı kaldı" diyerek bu durumu eleştiriyor.

Paris'te demiryolu işçileri, Kuzey Garından Bastille Meydanına yürüyerek "Macron istifa" sloganları attı. Protestolarda 58 kişinin gözaltına alındığı bildirildi.

YENİ GREV DALGASI YOLDA 
Sendikalar, 18 Eylül'ü bir başlangıç olarak değerlendiriyor. CGT, halk desteğinin artmasıyla hükümetin geri adım atmak zorunda kalacağını savunurken, CFDT uzun soluklu bir mücadeleye hazır olduklarını duyurdu. Özellikle eğitim ve sağlık sektörlerinde yeni grev tarihleri tartışılmaya başlandı bile.

Kemer sıkma politikalarının daha da derinleşmesi halinde, önümüzdeki haftalarda Fransa genelinde daha büyük ve yaygın eylemlerin gerçekleşmesi bekleniyor.