EMEK

�S�G Meclisi: En az 2728 genç i� cinayetinde ya�am�n� yitirdi

ETHA
19 May�s 2025 Pazartesi

Her ay 18-19 gencin i� cinayetinde katledildi�ine dikkat çeken �S�G Meclisi, son 13 y�lda en az 2 bin 728 gencin i� cinayetinde katledildi�ini vurgulad�. 19 May�s dolas�yla aç�klanan raporda "gençler bayram kutlayam�yor" dense de gençlerin "y�llardan sonra yeniden siyasal ve sosyal haklar� için, yoksullu�a, adaletsizli�e ve e�itsizli�e kar�� sokaklarda, meydanlarda, kampüslerde" mücadele etti�inin alt� çizildi. Raporda, gençlerin i� cinayetlerinde katledilmesine kar�� örgütlenme, mücadele ve direnme ça�r�s� yap�ld�.

��çi Sa�l�� ve Güvenli�i (�S�G) Meclisi, 19 May�s dolas�yla yay�nlad�� raporda 13 y�lda en az 2 bin 728 gencin i� cinayetinde katledildi�ini aç�klad�. �S�G Meclisi, "Yar�n�m�z olan gençlerimiz için bugün mücadele etme zaman�d�r" dedi.

'MÜCADELE ED�YORLAR'
Gençlerin sa�l�kl� ve güvenli ya�amas�, okumas�, çal��mas� gerekirken; yoksulluk, güvencesiz i�çilik, gericilik, �iddet, geleceksizlik ve i� cinayetleri cenderesi alt�nda oldu�u kaydedilen raporda, "Özellikle AKP döneminde hayata geçirilen e�itim, istihdam ve sosyal politikalar her geçen gün gençlerin gelece�ini ellerinden ald� ve sermaye için ucuz i�gücü haline getirdi. Ancak gençlerimiz bayram kutlayam�yor desek de umut dimdik ayakta. Zira y�llardan sonra yeniden siyasal ve sosyal haklar� için, yoksullu�a, adaletsizli�e ve e�itsizli�e kar�� sokaklarda, meydanlarda, kampüslerde... Mücadele ediyorlar. Bizlere de dü�en görev onlar� yaln�z b�rakmamakt�r" dedi.

'YA�AMI KURMA MÜCADELELER�NDE YALNIZ BIRAKMAYACA�IZ'
Gençlik üzerine; TÜ�K, OECD gibi kurumlar�n aç�klamalar�n� ve D�SK, Türk-�� gibi sendikalar�n de�erlendirmelerini takip ettiklerini belirten �S�G Meclisi, "Burada bunlar� tekrar etmeye veya takla att�rarak yeniden ifade etmeye çal��mayaca��z. Y�llara dayal� çal��mam�zda alandaki mücadelemiz ve süzülen bilgiler -ki bunun en ç�plak gerçekli�i genç i�çi ölümleri- ��nda bir de�erlendirme yapmaya çal��acak ve önümüzdeki dönemde de buradan hareketle gençleri, ya�am� kurma mücadelelerinde yaln�z b�rakmayaca��z" ifadelerini kulland�.

'GENÇ ��Ç�' KAVRAMI ÜZER�NE
Gençli�in UNESCO gibi uluslararas� ve ulusal kurumlar taraf�ndan 15-24, 15-25, 12-24, 14-29 vb. ya� gibi farkl� ya� gruplar�na ayr�labildi�ini bunun için de ayr�mlar� göz önüne ald�klar�n� belirten �S�G Meclisi, özellikle genç i�çilerin örgütlenmesi konusunda ya� gruplar� aras�nda geçirgenliklerin oldu�unu da ekledi. Hukuksal tan�mlar d��nda çocuk ve genç olman�n içiçe oldu�unun ve bir bütün olarak ele al�nmas�n�n gerekti�ine dikkat çekilen raporda, "çocuk i�çiler raporu" ve "genç i�çiler raporu"nun içiçe geçti�i ve birbirinin devam� olan bir bütün olarak görülmesi gerekti�i kaydedildi.

'HER AY 18-19 GENÇ ��Ç� �� C�NAYET�NDE KATLED�L�YOR'
2013-2025 (ilk dört ay) y�llar� aras�nda en az 2728 genç i�çinin i� cinayetinde katledildi�i belirtilen raporda, �u veriler aktar�ld�:
🔹"Her ay ortalama 18-19 genç i�çi i� cinayetlerinde hayat�n� kaybediyor. Genç i�çi ölümleri pandemide k�smen dü�ü� e�ilimi gösterse de (çal��ma k�s�t� ve Covid-19'un bu ya� grubunda daha az ölümcül olmas� nedenleri göz önüne al�nmal�) özellikle 2021 y�l� Eylül ay� ile beraber derinle�en (döviz-enflasyon yükseli�i ile hissetti�imiz) yoksulla�t�rma politikalar� sonucu artt�.
🔹�stihdam da��l�m�na bakt��m�zda genç i�çi ölümlerinin yüzde 93'ünü ücretliler olu�turuyor. (Tüm i� cinayetlerinde ise bu oran yüzde 86. Son y�llarda giderek i� cinayetlerinde ücretlilerin oran�n�n yüzde 78'den buraya yükselmesinin nedeni de genç i�çi ölümlerindeki bu tablodur) Bu durum geçmi� y�llara göre bugün gençlerin ücret d��nda bir gelir sahibi olamad��n� ve ya�amak için çal��mak (�S�G tabiriyle çal��mak için ya�amak) zorunda olduklar�n� gösteriyor.
🔹Sektörel da��l�ma bakt��m�zda genç i�çi ölümlerinin yüzde 34'ünü sanayi, yüzde 27'sini in�aat, yüzde 22'sini hizmetler ve yüzde 17'sini tar�m olu�turuyor. Genç i�çi ölümlerinin ba�ta metal, maden, ta��mac�l�k, enerji ve g�da olmak üzere sanayide yo�unla�t��n� görüyoruz. Yine �ehirle�menin bir sonucu olarak in�aaatlarda ve hizmetlerde genç i�çi ölümleri giderek art�yor. Çocuk i�çi ölümlerinin yar�s�ndan fazlas�n� olu�turan tar�mdaki ölümler (özellikle say�sal olarak azalmas�na paralel olarak da çiftçi ölümleri) ise bu ya� grubunda giderek dü�ü� e�ilimi gösteriyor.
🔹��kollar� aç�s�ndan bakt��m�zda ise son y�llarda dikkat çekilmesi gereken iki i�kolu var. Birincisi, kal�pç�l�k, s�vac�l�ktan vinç operatörlü�üne kadar özellikle güce dayal� farkl� mesleklerde çal��an gençlerin i� cinayetlerinin kümelendi�i 'in�aat'. �kincisi, son alt� y�ld�r (özel olarak motokurye mesle�inin art��n� da dikkate almak gerekli) güvencesizlik temelinde ya�anan kitlesel i�çile�menin bir sonucu olarak 'konaklama'. (Motokurye ölümlerini ana i�verenden dolay� bu i�koluna kaydediyoruz)
🔹Özellikle tar�m ve ta��mac�l�kta trafik ve servis kazas�, in�aatta yüksekten dü�me ve sanayide ezilme öne ç�k�yor. Ancak elektrik çarpmas� gibi çok ucuza önlemler ile engellenebilecek ölümlerin oransal olarak bu kadar fazla olmas� keza benzer �ekilde zehirlenme ve bo�ulmalar�n çoklu�u, genç i�çilerin çal��ma ko�ullar�na dair (a��r�-yo�un-fazla çal��ma, önlem ve denetimsizlik) zemini ortaya koyuyor.
🔹Staj yaparken ölen üniversiteli gençler… Okumak için ak�amlar�/haftasonlar� moto kurye ve in�aat ba�ta olmak üzere sanayide, kafelerde, otellerde çal��rken ölen üniversiteli gençler… Yoksulluktan dolay� okumay� b�rak�p çal��rken ölen üniversiteli gençler… Atamas� yap�lmad�� için ya�am�na son veren ba�ta ö�retmenler olmak üzere üniversite mezunu gençler… Bildi�imiz onlarca üniversiteli genç çal��rken hayat�n� kaybetti ve bilmedi�imiz onlarcas� var. (Yine bu ya� grubunda ölen 12 lise ö�rencisinin de oldu�unu belirtelim)
🔹18 ya��nda ölen genç i�çileri '18 ya��n� doldurmu�' olarak de�erlendiriyoruz. Ancak baz� i�çiler 18 ya��n� doldurmam�� 'çocuk i�çi' de olabilir. Kimlik bilgilerini tam olarak ö�renemedi�imiz için çocuk-genç i�çi de�erlendirmesinde 18 ya��n geçi�ken bir ya� oldu�unu belirtmeliyiz. Bu yüzden infografikte 18 ya��nda i� cinayetinden hayat�n� kaybeden '222 genç i�çiyi' ayr� bir ya� grubu olarak kategorize ettik. Tersi bir durum da 25 ya� için olabilir. Bu ya� için tespit etti�imiz i�çilerin bir k�sm� 26 ya��nda olabilir. Yine ya��n� bilmedi�imiz ve foto�raf�ndan bakarak '25-30 ya� civar�' olarak kaydetti�imiz i�çi ölümlerini de 25 ya��nda olarak kaydettik.
🔹Genç kad�n i�çiler yo�unlukla mevsimlik tar�mda, g�da-kimya-tekstil gibi sanayi i�kollar�nda, market-büro-lokanta gibi hizmetlerde, sa�l�k alan�nda ve genel i�ler i�kollar�nda çal��yordu.
🔹Genç i�çilerde göçmenlerin ölüm oran� yüzde 10 ile genel i� cinayetlerinin iki kat�d�r. Ayr�ca çocuk i�çilerdeki Suriyelilerin d��nda ba�ta Afganistan olmak üzere birçok ülkeden gelen göçmen i�çi ölümleri vard�r. Bu durum Türkiye i�çi s�n�f�n�n bugün ve gelece�ine dair örgütlenmesinde önemli bir duruma i�aret etmektedir… Göçmen genç i�çi ölümleri mevsimlik tar�m, g�da-tekstil-metal gibi sanayi i�kollar�, in�aat, konaklama ve genel i�ler i�kollar�nda yo�unla��yor.
🔹Genç i�çi ölümlerindeki sendikal�l�k oran� genel i� cinayetlerinde ölen sendikal�lar�n oran�n�n yar�m kat�. Bu durum sendikal örgütlenmenin yeni i�çileri daha az koruyabildi�i tart��mas�n� da beraberinde getirmektedir. Tabi bir de�erlendirme yaparken 27 genç i�çinin Soma madeninde hayat�n� kaybetti�ini de hat�rlatal�m.
🔹�stanbul ba�ta olmak üzere �zmir, Konya, Manisa, Ankara, Gaziantep, Adana ve Kocaeli'nde sanayi; yine �stanbul ba�ta olmak üzere Antalya, Ankara, Mu�la, Samsun vb. hemen her �ehirde in�aat; �zmir, Konya, Manisa, �anl�urfa ba�ta olmak üzere tar�m ve her �ehirde hizmetler i�kolunda genç i�çiler hayatlar�n� kaybetmektedir. Di�er yandan çal��mak için ba�ka bir �ehre göç eden genç i�çiler ise tespit edebildi�imiz kadar�yla ba�ta �u �ehirlerden gelmektedir: Van, Diyarbak�r, Elaz��, Erzurum, Ordu, Kars, A�r�, Mardin, �anl�urfa, Batman, Çorum, Samsun ve Tokat."

SONUÇ BÖLÜMÜ
2025 y�l�n�n "aile y�l�" ilan edilmesinin muhataplar� kad�nlar ve çocuk i�çiler oldu�u kadar di�er bir muhatab�n�n da genç i�çiler oldu�unun alt� çizilen raporun sonuç bölümünde, "Ancak Türkiye'nin genç nüfus avantaj�n� kaybetmesi gerekçesiyle gençlere vaat edilenler gerçe�i yans�tmamaktad�r. Zira Türkiye sanayisinin dünya pazarlar�nda, özellikle AB pazar�nda, var olmas�n�n yegâne yolu ucuz i�gücü ihrac�d�r ve gençlere dayat�lan gerçeklik de budur."

ÖRGÜTLENME, MÜCADELE VE D�RENME ÇA�RISI
Raporun sonuç bölümünde �u talepler s�raland�:
🔹"�stihdam politikalar� yeniden yap�land�r�lmal�, gençlerin insanca ya�ayabilecekleri ücret, i� güvenceleri ve sa�l�kl�-güvenli çal��abilecekleri ortamlar sa�lanmal�d�r.
🔹Yüksekö�renim te�vik edilmeli, paras�z olmal�, müfredat bilimin ��nda yap�land�r�lmal�d�r. Gençlere dönük sosyal ve kültürel politikalar geli�tirilmelidir.
🔹Ya�am alanlar�m�z uyu�turucu, kumar ve çetele�meden temizlenmelidir. Gençlerin üzerindeki bask�lar sona ermeli ve siyasal-sosyal mücadelelerini engelleyen tüm uygulamalara son verilmelidir."

�S�G Meclisi örgütlenmek, mücadele etmek ve direnmenin önemine dikkat çekti.

�S�G Meclisi: En az 2728 genç i� cinayetinde ya�am�n� yitirdi

�lgili Haberler