31 Mart 2025 Pazartesi

Suriye Kadın Meclisi YK üyesi Arife Bekir: Geçici Anayasa Suriyeli kadınların iradesini temsil etmiyor

Suriye Kadın Meclisi Yürütme Kurulu üyesi Arife Bekir, HTŞ'nin hazırladığı geçici anayasanın Baas dönemindeki anayasa ile aynı olduğunu, halkların haklarının tanınmadığını, kadınlara tanımlanmış hakların ise çok sınırlı olduğunu söyledi. Rojava Devriminde kadınların kazanımları için çok büyük bedeller ödendiğini hatırlatan Arife Bekir, geçici anayasada kadınların haklarının yer almasını istediklerini söyledi. Alevi kadınlara yapılanların kadınların ortak acısı olduğunu vurgulayan Arife Bekir, kadınların acısını azaltabilmek için dayanışma kampanyası başlattıklarını söyledi.

Cihatçı faşist HTŞ çetesinin lideri Golani'ye mutlak yetki vermeyi hedefleyen geçici Anayasa'ya karşı kadınların, halkların tepkileri sürüyor. Suriye Kadın Meclisi, Suriye'nin farklı bileşenleri arasında etnik ve dini temellere dayalı ayrımcılığı pekiştirecek anayasanın adil ve kapsayıcı bir Suriye inşa etme fırsatını ortadan kaldırmayı hedeflediğini kaydederek karşı çıkmıştı.

Suriye Kadın Meclisi Yürütme Kurulu üyesi Arife Bekir, cihatçı faşist HTŞ'nin hazırladığı geçici anayasanın, Suriye'de Alevi halkına ve Alevi kadınlarına dönük katliamlara, Kuzey ve Doğu Suriyeli kadınların kadın dayanışmasına ilişkin çalışmalara dair ETHA'nın sorularını yanıtladı.

BAAS DÖNEMİNDEKİ ANAYASANIN AYNISI

HTŞ lideri Golani Suriye'de geçici anayasayı imzaladı. Halklar, inançlar, kadın örgütleri tepki gösterdi. Geçici anayasada kadınlar nasıl tanımlanıyor?
Bildiğiniz gibi Suriye büyük bir krizden geçiyordu. Bu kriz, Beşar Esad yönetimindeki Baas rejiminin düşmesini sağladı. Beşar Esad'ın düşmesinin ardından zaten Ahmed el Şara (Ebu Muhammed el Golani) yönetiminde yeni hükümet oluştu. Ebu Emşa, Ahmed el Şara gibi çete komutanları da oluşturulmuş olan yeni hükümet içerisinde yer aldı. Yine bunun yanında bir anayasa oluşturuldu. İçerisinde hiçbir değişiklik görmediğimiz bir anayasa. Baas dönemindeki Anayasanın aynısıdır. İçerisinde halkların hakları yoktur. Farklı inanç grupları, Suriye'nin bütün halklarının hakları yok.

Kadınların hakları çok az. Kadınlar, Suriye'de, Rojava'da çok mücadele etti, çok şehit verdi, çok kişi tutuklandı, zindanlarda kaldı. Birçok kazanım da elde edildi. Ama bu mücadeleye rağmen kadın hakları konusunda çok zayıf bir anayasa oldu Suriye'de. Dolayısıyla, yeni hükümetten bizim beklentilerimiz var. Demokratik bir anayasa, ayırmaksızın bütün kadınların haklarının olduğu bir anayasa. Suriye'de birçok halk ve inanç var. Hem bunların haklarının olması hem de bütün kadınların haklarının olması gerekiyor. Kadınların emeğine, mücadelesine uygun olması gerekiyor. Ama bu anayasayla demokratik bir Suriye'de sağlanamaz. Çünkü bu anayasa sadece bir ulusu, bir bayrağı, bir dili, bir kültürü esas alıyor. Ama Suriye'de birçok kültür var. Suriye çok renkli, çok uluslu bir devlettir. Suriye'de diğer halkların ve inançların haklarını ayaklar altına aldığınızda, bu demokratik olmayan bir anayasa olmuş olur. Merkeziyetçi, tek bir ulus için olan bir anayasa olmuş olur. Bundan dolayı biz Suriye Kadın Meclisi olarak bu anayasayı kabul etmiyor, reddediyoruz. Demokratik, bütün ulusların haklarının yer aldığı bir anayasa olmasını istiyoruz.

TÜM SURİYELİ KADINLARI KUCAKLIYORUZ

HTŞ ve SMO çetelerinin Alevi kadınlara dönük cinsiyetçi saldırılarına tanıklık ettik. Suriye'de yaşayan diğer inançlar, halklar ve özelde kadınlar hala büyük tehdit altında. Suriye Kadın Meclisi olarak Alevi, Dürzi, Êzidî, Asuri, Süryani, Ermeni kadınlarla ortak çalışmalarınız var mı? Neler yapmayı hedefliyorsunuz?
Türk devletinin yardım ettiği ve desteklediği Efrîn'de, Serêkanîyê ve Girê Spî'deki Hamza Tugayı, Ebu Emşa, Sultan Şah gibi çeteler, kadınlara dönük kötü pratikler gerçekleştirdi. Efrîn'de, Serêkanîyê ve Girê Spî'deki şimdi de Suriye'nin Akdeniz sahillerindeki bölgelerinde Alevi kadınlara dönük saldırılar yapılıyor. Gerçekten çok acı vericiydi. Orada bir Alevi kadın alıkonulduğunda veya öldürüldüğünde, Kürt kadınlar olarak bu bizim de acımızdır. Biz de Kürt kadınları olarak, Alevi veya Ermeni veya Dürzi kadınların başına gelenlerin olmasını istemiyoruz, kabul etmiyoruz. Acımız birdir. Nerede bir kadın dövülüyorsa ya da tutuklanıyorsa ya da öldürülüyorsa aynısı bize de olmuş gibidir. Bundan dolayı biz Suriye Kadın Meclisi olarak, Arap, Dürzi, Ermeni, Süryani bütün kadınlarla ilişkilerimiz var. Suriye'nin birçok ilinde; Lazkiye'de, Süveyda'da, Humus'ta, Şam'da, Halep' te merkezlerimiz var. Bütün Suriye kadınlarını kucaklıyoruz. Biz Suriye kadınlarının birliğiyle Suriye'de ve anayasasında değişiklik yapmak istiyoruz. Kadınları kölelikten, ezilmişlikten, ölümden kurtarmayı amaçlıyoruz. Kadın, hangi ulustan olursa, hangi inançtan olursa olsun, birlikte yaşayalım. Çünkü Suriye'de, Rojava devrimine dönük saldırılarda özellikle acı çekmiş olan kadındır. Çocuğunu kaybetmiş olan kadındır. Evi viran olmuş olan kadındır. Bundan dolayı kadınların birliğinin olmasını istiyoruz, kadınların bütün Suriye'de örgütlenmesini istiyoruz. Demokratik, eşit bir Suriye'de yaşayalım. Suriye Kadın Meclisi olarak ilk amacımız budur.

ALEVİ KADINLARININ ACISI ORTAK ACIMIZDIR

Kadın Hareket ve Örgütler Ortak Eylem Platformu, Suriye'nin kıyı kentlerindeki kadınlar için hamle başlattığını duyurdu. Bu hamleye ilişkin neler söylemek istersiniz?
Sahildeki kadınlar için gerçekten de ne yapsak çok azdır. Sahildeki Alevi kadınlar tutuklanıyor, öldürülüyor. Kuzey ve Doğu Suriye kadın örgütleri olarak bir kampanya başlattık. Kampanya kapsamında paneller yapılacak, orada kadınların durumunu, onlar için ne yapacağımızı tartışacağız. Ayrıca bir hashtag çalışması yapacağız. Rojava kadın örgütleri olarak ilgili yerlere mektuplar yazacağız, ki kadınlara bir çözüm bulalım. Bir de Suriye Kadın Meclisi olarak, o kadınlara destek olabilmek için parasal yardım toplayacağız. Kampanyamız ayın 24'ünde başladı, 29'una kadar devam edecek. Eylemler içerisinde olacağız, Rojava'daki bütün kadın örgütleriyle, aydınlar, kurumlar, bağımsız kuruluşlar içerisinde ne kadar kadın varsa, hep birlikte omuz omuza Alevi kadınları için bir dizi eylem gerçekleştireceğiz. Kadınları kurtarana kadar, o kölelikten, Türk devletinin çeteleri eliyle gerçekleştirilen katliamlardan kurtarana kadar, demokrasi bulana kadar, halklar eşitliği, özgürlüğü, rahatlığı elde etmeden eylemselliğimiz son bulmayacak. Alevi halkımızla, Alevi kadınlarla olacağız.

HTŞ VE QSD ARASINDAKİ ANLAŞMANIN ARDINDAN OLUŞAN KOMİTELERDE KADINLAR YER ALACAK

Geçtiğimiz günlerde HTŞ ve QSD arasında yapılan mutabakat neticesinde komiteler oluşturuldu. Bu komitelerde kadınlar temsil edilecek mi? Suriye Kadın Meclisinin buradaki temsiliyeti söz konusu mu?
Bildiğiniz gibi son olarak bir ittifak oldu, Suriye hükümeti adına Ahmet el Şara (Golani) ve QSD adına sayın Mazlum Abdi arasında. Sekiz maddeden oluştu. Komiteler oluşturuldu. Önümüzdeki süreçte komiteler çalışmalarını yürütecek. O komitelerde kadın temsiliyeti var. Kadınlar da o komitelerle çalışacak. Ahmet el Şara (Golani) hükümeti tarafından belki kadının varlığı kabul edilmeyecek. Ama bizim tarafımızdan, komiteler içerisinde kadınlar olacaktır. Yıllardır yürüttüğümüz mücadele ve çalışma, böylesi bir ittifakın yapıldığı bir günde kadının varlığını kabul etmezse, biz böyle bir ittifakı Suriye Kadın Meclisi olarak asla kabul etmeyiz. Kadının var olması gerekiyor. Biz takip de ediyoruz. İnanıyoruz ki kadınlar bu komitelerde yer alacak, omuz omuza bu komitelerde çalışacak.

KADIN ÖZGÜR OLMAZSA TOPLUM DA ÖZGÜR OLMAZ

Son olarak kadınlara bir çağrınız var mıdır?
Son olarak ETHA'ya teşekkür ediyorum. Kürt kadınları, Suriye ve Kuzey Doğu Suriye kadınları olarak çağrımız dünya kadınlarınadır. Acımız birdir. Kadınlar nerede olursa olsun bir kadın dayanışmasının olması gerekiyor. Bugün Suriye devrimi gerçekleşti, sesimizin bütün dünya kadınlarına ulaşması gerekiyor. Kadının bütün dünyada sesini yükseltmesi gerekiyor, demokrasi ve özgür bir toplum için çalışması gerekiyor. Eğer kadın özgür olmazsa, toplum da özgür olmaz.